Σιγά-σιγά μπαίνουμε σε μια νέα εποχή στην οικονομική επιστήμη ή απλά στα οικονομικά. Φεύγουμε από το γεωκεντρικό μοντέλο και ερχόμαστε στο ηλιοκεντρικό μοντέλο. Στο μέλλον θα φύγουμε και από το τελευταίο και θα έχουμε πια ένα «συμπαντικό» (αν υπάρξει η συγκεκριμένη έννοια στα οικονομικά, χαχα) μοντέλο.

Αυτή η μετάβαση από το γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό μοντέλο θα επιβεβαιώσει τους τάχα «αιθεροβάμονες», τους τάχα «άσχετους» που ωσάν άλλοι Κοπέρνικοι ή Γαλιλαίοι «προέβλεπαν» το μέλλον αλλά κανείς δεν τους άκουγε ή μάλλον τους θεωρούσε «εκτός πραγματικότητας».

Φυσικά αυτό συμβαίνει σε κάθε έκφανση της ζωής. Ένας, δύο ή έστω μια χούφτα τάχα «αιθεροβάμονες» έκαναν την αρχή για να αποκτήσουν δικαιώματα οι γυναίκες (όπου όσοι αγωνίζονταν, αποκαλούνταν «περίεργοι/ες», κλείνονταν σε φυλακές κτλ). Σήμερα όμως δεν το συζητούμε καν. Το ίδιο για τα δικαιώματα ομοφυλόφιλων κτλ.

Πάντα κάποιοι τάχα «αιθεροβάμονες», κάποιοι «εκτός πραγματικότητας» κάνουν την αρχή και μετά από ένα διάστημα το «αδύνατο γίνεται δυνατό». Το ίδιο και στα οικονομικά όπου δεκαετίες επί δεκαετιών διδασκαλίας του «γεωκεντρικού» μοντέλου έχει διαμορφώσει έναν σχεδόν αδύνατο να αλλάξει τρόπο σκέψης στο σχεδόν 100% των ενασχολούμενων με αυτά.

Όμως πρόσφατα ένας υπότιτλος άρθρου στο Reuters τιτλοφορούνταν ως New Economics όπου ανέλυε το πώς ο κορωνοιός ανέδειξε μια διαφορετική πτυχή των οικονομικών (ή μάλλον επιτάχυνε τις εξελίξεις). Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η σχετική αδιαφορία των ΗΠΑ ή και των αγορών γενικά για το ύψος του χρέους των δυτικών χωρών (πχ οι ΗΠΑ θα πλησιάσουν το 110% χρέος/ΑΕΠ σύντομα, αλλά η έμφασή τους παραμένει η ενίσχυση της ανάπτυξης και όχι η ακραία λιτότητα) θα θεωρούνταν αδιανόητη, όχι πριν μερικές δεκαετίες, αλλά πριν μερικά χρόνια.

Ο δανεισμός χωρών όπως η Ελλάδα ή η Πορτογαλία με αρνητικά επιτόκια αλλά ταυτόχρονα και με τεράστια επίπεδα δημόσιου χρέους θα θεωρούνταν επίσης αδιανόητος στο παρελθόν. Η Ελλάδα με χρέος 206%+ και δανείζεται με τα χαμηλότερα επιτόκια της ιστορίας της, το ίδιο και η Πορτογαλία ή η Ισπανία.

Η Ιταλία με χρέος που πλησιάζει πια το 160% δίνει έμφαση στην ανάπτυξη και όχι στη λιτότητα με τη σχετικά πρόσφατη νέα της κυβέρνηση, κάτι που επίσης «αντίκειται» στην ως πρόσφατα «οικονομική λογική».

Το Universal Basic Income, μια ιδέα που θεωρούνταν το λιγότερο «ανεφάρμοστη» στις ΗΠΑ, έχει επανέλθει στη σφαίρα της συζήτησης και μάλιστα έντονα. Πιθανότατα να υπάρξει μια μορφή του και στις ΗΠΑ (ποιος να το έλεγε και να μην τον αποκαλούσαν «άσχετο» ή «αιθεροβάμονα» πριν μερικά χρόνια) τα επόμενα χρόνια (θα εξαρτηθεί κυρίως από το εάν οι Δημοκρατικοί θα παραμείνουν στην εξουσία ή όχι).

Ο ελάχιστος παγκόσμιος φόρος για τις επιχειρήσεις (και δη τις μεγάλες) από ένα «αδύνατο να πραγματοποιηθεί» (σύμφωνα με όσα διάβαζε κανείς ή λέγονταν από το 99%) project είναι ήδη πραγματικότητα. Μάλιστα πολλοί δεν πίστευαν ότι θα γίνει αποδεκτός, ακόμη και όταν πριν περίπου 2 εβδομάδες ανακοινώθηκε η συμφωνία από τις μεγάλες χώρες (ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία κτλ). Έλεγαν:

«Σιγά μην εφαρμοστεί. Θα παραμείνει στα χαρτιά. Θα αντιδράσουν όλες οι άλλες χώρες. Ποτέ δεν θα γίνει πραγματικότητα. Είναι ιδέα ανεφάρμοστη. Ονειροπαρμένοι όσοι πιστεύουν ότι θα εφαρμοστεί τελικά».

2 εβδομάδες μετά και ΑΚΡΙΒΩΣ στα χνάρια αυτού που είχε προβλεφθεί εδώ (σε ανάρτηση του blog όπου αναφερόταν ότι αρκεί να συνταχθούν ΗΠΑ και οι ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες στο συγκεκριμένο σκοπό και στη συνέχεια, οι λοιπές χώρες θα ακολουθήσουν) - πηγή CNBC:

Ή αν ανέφερε κανείς ότι η υπερβολική λιτότητα δεν είναι η λύση του προβλήματος που αντιμετωπίζει πια ολόκληρη η Δύση (Βρετανία χρέος άνω του 100% ως προς το ΑΕΠ, ΗΠΑ 107%+, Γαλλία 100%+, Ιταλία 160% κτλ), αλλά πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη.

Το χρέος φαίνεται ωσάν να μην απασχολεί πια τόσο πολύ τις δυτικές χώρες, καθώς οι «μαμάδες» λειτουργούν υποστηρικτικά στις αγορές ομολόγων και οι χώρες δανείζονται με μηδενικά ή και αρνητικά επιτόκια.

Οι ΗΠΑ έχουν προβεί στη μεγαλύτερη ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ αλλά ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ τόνωση στην ιστορία, κάτι το οποίο φαντάζει «παράλογο» με την «κοινή οικονομική λογική», καθώς θα έπρεπε είτε η μία είτε η άλλη πολιτική να είναι πιο «σφιχτή». Όμως γνωρίζοντας οι ιθύνοντες ότι ο κίνδυνος για τις ΗΠΑ αλλά και για ολόκληρη τη Δύση, δεν είναι το χρέος, αλλά η ΙΑΠΩΝΟΠΟΙΗΣΗ των δυτικών οικονομιών, οι ΗΠΑ σωστά επέλεξαν να δώσουν έμφαση στην προώθηση της ανάπτυξης παρά στην ακραία λιτότητα.

Συνδυάζοντάς την με νέες επενδύσεις σε πράσινη τεχνολογία, με έμφαση στην αντιμετώπιση της ακραίας φτώχειας, με νομοθεσίες για την ενίσχυση των αποκλεισμένων από την εκπαίδευση φτωχότερων στρωμάτων κτλ.

Την ίδια στιγμή, οι μισθοί μετά από δεκαετίες στασιμότητας ή μάλλον μείωσης (λαμβάνοντας υπόψη και τον πληθωρισμό) αυξάνονται στις ΗΠΑ με ταχύτατους ρυθμούς και σε ορισμένους τομείς της οικονομίας όπως τα εστιατόρια, το εμπόριο, η διανομή προϊόντων αυξάνονται με ακόμα υψηλότερους ρυθμούς. Τομείς της οικονομίας όπου οι εργαζόμενοι πληρώνονταν με «ψίχουλα», συχνά με τον κατώτατο μισθό.

Εκατοντάδες εταιρίες έχουν αυξήσει και αυξάνουν τους μισθούς στους χαμηλότερα αμειβόμενους υπαλλήλους στις ΗΠΑ (σχεδόν οι μισές από τις μεγαλύτερες εταιρίες των ΗΠΑ) - πηγή CNBC:

Οι «γεωκεντριστές» θα σας πουν ότι αυτό θα «εκτινάξει τον πληθωρισμό», «θα καταστρέψει την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ», «θα φύγουν οι δουλειές στην Κίνα» κτλ. Ενώ 40 χρόνια ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ στους μισθούς δεν «έδιωξε τις δουλειές στην Κίνα» ήδη ? Ή ο πληθωρισμός θα αυξηθεί αν αυξηθεί ο μισθός ενός εργαζομένου και όχι επειδή έχουν αυξηθεί οι τιμές αρκετών πρώτων υλών κατά 40-50% ή των μεταφορικών από την Ασία ?

Σε παλιότερη ανάρτηση είχε παρατεθεί ένα διάγραμμα με το πόσο έχει συμπιεστεί η εργασία και οι απολαβές της στις ΗΠΑ τα τελευταία 40 χρόνια (βασικά από την εποχή των περίφημων trickle-down economics, τα οποία δεν λειτούργησαν ποτέ αλλά διδάσκονταν έμμεσα επί δεκαετίες και το μυαλό των περισσότερων ενασχολούμενων με τα οικονομικά, τα θεωρεί υποσυνείδητα ως οιονεί «οικονομική λογική»).

Όπως με τον ελάχιστο παγκόσμιο φόρο, ο οποίος ούτε θα καταστρέψει τις πολυεθνικές ούτε θα διαλύσει την παγκόσμια οικονομία όπως ισχυρίζονταν αρκετοί, έτσι και η αύξηση των μισθών των εργαζομένων μετά από 4 δεκαετίες όπου τα επιχειρηματικά κέρδη έχουν εκτοξευτεί, οι απολαβές των CEOs έχουν φθάσει σε αστρονομικά επίπεδα και όπου οι χρηματαγορές έχουν υπερ-ζαμπλουτίσει τους ήδη ζάμπλουτους, δεν θα φέρει τη «συντέλεια του κόσμου» όπως διατείνονται διάφοροι «ειδικοί».

Ιδού τι δήλωσε πρόσφατα η Yellen, υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και πρώην επικεφαλής της Fed - πηγή CNBC:

Δήλωσε ότι η τεράστια αύξηση της ανισότητας στις ΗΠΑ οφείλεται στην παραμονή των μισθών στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 4 δεκαετιών (αναλογικά με τα κέρδη των επιχειρήσεων) λόγω της έλλειψης ισχυρών συνδικάτων.

Ναι, καλά διαβάσατε. Δεν τα γράφει κάποιος μη σχετικός, δεν τα λέει κάποιος «αιθεροβάμων που ζει στο παρελθόν», τα λέει η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και πρώην επικεφαλής της Fed.

Δείτε πχ και το παρακάτω για όσους ισχυρίζονται ότι κακώς ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ προχώρησε στην παροχή τεράστιων πακέτων δημοσιονομικής τόνωσης (που συνδυάστηκαν με επίσης ένα τεράστιο πακέτο νομισματικής τόνωσης) - πηγή CNBC:

Η κα Yellen λέει ότι δεν μπορούμε να λειτουργούμε ωσάν να ζούμε στο 2010, πρέπει να προχωρήσουμε σε επιπρόσθετες δαπάνες, σε ακραία-επιθετική πολιτική δαπανών (aggressive spending) !

Κάτι το οποίο σε προηγούμενη ανάρτηση του blog είχε συστήσει και το….κρατηθείτε….το ΔΝΤ !

Ναι, το ΔΝΤ συνέστησε πριν λίγο καιρό στις δυτικές χώρες να ξοδέψουν, να ξοδέψουν, να ξοδέψουν !

Δεν είναι η ώρα για ακραία λιτότητα, δεν είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος πια το χρέος (για τις δυτικές χώρες τουλάχιστον), ο κίνδυνος είναι η ιαπωνοποίηση των δυτικών οικονομιών και για να αποφευχθεί το τελευταίο απαιτείται έμφαση στην ανάπτυξη, έμφαση στο νέους, έμφαση στο μέλλον, πρωτοβουλία και αισιοδοξία γενικά.

Μα θα αναρωτηθεί κανείς ότι οκ, θα ευνοηθούν οι εργαζόμενοι ή θα ευνοηθεί το περιβάλλον από τις νέες πολιτικές, αλλά γιατί θα ευνοηθει και πχ το 1%, οι δισεκατομμυριούχοι ? Γιατί και οι ίδιοι δεν θέλουν κοινωνίες όπου το 1% θα ζει με δις δολάρια περιουσία, ένα 15-20% θα ζει σχετικά άνετα και το υπόλοιπο 80% θα ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας. Επίσης το να κερδίσει κανείς επιπλέον 10 δις δολ (για παράδειγμα) όταν έχει ήδη αρκετά δις, δεν αλλάζει τη ζωή του προς το καλύτερο. Είχε αναλυθεί στην ανάρτηση για τις ευχές για το Πάσχα, προτείνω να την ξαναδιαβάσετε. Ή να διαβάσετε τους λόγους για τους οποίους η πρώην σύζυγος του Jeff Bezos (έχουν χωρίσει) θα προσφέρει σχεδόν το σύνολο της περιουσίας της σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, σε σκοπούς ενίσχυσης των πιο αδύναμων, των φτωχότερων στρωμάτων κτλ. Googlαρετε το.

Επειδή όμως τα σχετικά με την πορεία προς το μέλλον ίσως αναλυθούν και σε videos στο YouTube, κάπου εδώ κλείνει η ανάρτηση.

Η αισιοδοξία είναι διάχυτη, ήδη οι περισσότερες εταιρίες έχουν ή δημιουργούν τομείς ESG εντός των δομών λειτουργίας τους, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά και η παγκόσμια κοινωνία και ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι (οι γενιές των Millenials και έπειτα) θέλουν έναν διαφορετικό κόσμο και θα βαδίσουμε προς τα εκεί.

Με περισσότερη ενσυναίσθηση, με ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο, με λιγότερο εγωισμό, με περισσότερη προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Τελικά με περισσότερη αγάπη για τους γύρω μας, για τη Γη και φυσικά για την ίδια τη ζωή.

Από το γεωκεντρικό μοντέλο βαδίζουμε στο ηλιοκεντρικό μοντέλο και όπως πάντα, η ανθρωπότητα βαδίζει προς τα εμπρός, προς ένα καλύτερο μέλλον.

Ευχαριστώ για την ανάγνωση!

ΕΥΚΟΛΟΣ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΝΑ ΑΝΕΒΑΖΕΤΕ ΣΧΟΛΙΑ ΣΕ 5 ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ ? Σας εξηγώ το τρόπο στο σύντομο άρθρο

http://www.orthologikos.gr/2016-08-22-21-59-50/53