Στο σημερινό άρθρο θα μελετήσουμε με στατιστικά στοιχεία και πίνακες την υπερχρέωση των ΗΠΑ σε όλα τα επίπεδα (κρατικό χρέος, για αγορά αυτοκινήτων, φοιτητικό χρέος κτλ) η οποία έχει οδηγήσει σε μια ξέφρενη κούρσα προς μια κατάσταση από την οποία δεν υπάρχει ίσως επιστροφή. Ο δανεισμός και τα χρέη αυξάνονται διαρκώς στην ισχυρότερη (προσωρινά γιατί τίποτα δεν διαρκεί για αιώνες, όλα αλλάζουν) χώρα του κόσμου. Πώς όμως έφθασε σε αυτό το σημείο και πώς θα βγει από αυτό ?

Γιατί η ισχυρότερη χώρα του πλανήτη αντιμετωπίζει πρόβλημα λόγω κορωνοιού και της 7-8 εβδομάδων καραντίνας λόγω της πανδημίας ? Είναι δυνατόν να μην διαθέτει το κράτος τους ή οι πολίτες «απόθεμα» για μια δύσκολη στιγμή ?

Πώς είναι δυνατόν ένα τεράστιο ποσοστό των πολιτών στις ΗΠΑ να ΜΗΝ μπορεί να πληρώσει ένα έκτακτο έξοδο των 400 δολαρίων ?

Το σημερινό άρθρο θα είναι το πρώτο μιας σειράς μελλοντικών άρθρων σχετικά με την υπερχρέωση των ΗΠΑ, αλλά και αρκετών άλλων οικονομιών και τους τρόπους επίλυσης του προβλήματος. Δεν είναι σωστό να παρατεθούν μονοκοπανιά 50 διαγράμματα, οπότε θα υπάρξουν και μελλοντικά άρθρα.

Ας δούμε όμως τα στοιχεία.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το 40% των πολιτών στις ΗΠΑ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια έκτακτη ανάγκη των 400 δολαρίων !!

 

 

 

Ταυτόχρονα στις ΗΠΑ το ποσοστό του κρατικού χρέους/ΑΕΠ έχει φθάσει στα επίπεδα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και βαδίζει ολοταχώς σε ολοένα και ψηλότερα επίπεδα χωρίς σταματημό (άρθρο Bloomberg) :

 

 

 

 

 

 

 

Ας δούμε και ορισμένα στοιχεία από μια έκθεση για το δανεισμό των πολιτών των ΗΠΑ (της Νorthwestern Mutual) :

 

 

 

 

 

 

 

Σύμφωνα με την έρευνα της εταιρίας ο μέσος πολίτης έχει χρέη ύψους 38.000 δολαρίων, ενώ ταυτόχρονα το 20% των Αμερικάνων δίνουν το 50% έως και το 100% του εισοδήματός τους για την πληρωμή του χρέους τους.

Εδώ να συγκρίνουμε με την Ελλάδα που σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία (2020) ο δανεισμός ιδιωτών για στεγαστικά, καταναλωτικά κτλ και των ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών (δηλαδή ο δανεισμός πλην επιχειρήσεων και κράτους) ανήλθε σε περίπου 74,6 δις ευρώ ή περίπου 7.100 ευρώ ανά κάθε Έλληνα (με περίπου 10,5 εκ πληθυσμό) ή περίπου 6.600 δολάρια!

Δηλαδή ο μέσος Αμερικάνος είναι σχεδόν 5,5 φορές πιο δανεισμένος από το μέσο Έλληνα. Στην Ελλάδα το πρόβλημα εντοπίζεται περισσότερο στον δανεισμό του κράτους (ή και των επιχειρήσεων) και ΟΧΙ των ιδιωτών, αλλά αυτό είναι διαφορετικό ζήτημα και χρήζει ανάλυσης.

Ταυτόχρονα και το κρατικό χρέος των ΗΠΑ καλπάζει με ανεξέλεγκτους ρυθμούς όπως φάνηκε από το διάγραμμα του Bloomberg. Ας δούμε επιπλέον στοιχεία.

Από wiki:

 

 

 

 

 

 

 

Το κυβερνητικό χρέος στις ΗΠΑ εκτοξεύτηκε από το περίπου 32,4% το συνολικό και 25,5% το κατεχόμενο από ιδιώτες (δηλαδή μη ενδοκυβερνητικό) το 1980 στο εξωφρενικό 101% το μεν και στο 73% το δε το 2015 και συνεχίζει να αυξάνεται ασταμάτητα.

Μάλιστα λόγω της τρέχουσας πανδημίας και σύμφωνα με το Bloomberg το πρώτο θα διαμορφωθεί εντός του 2020 στο 107% !!! Με τάση διαρκούς αύξησης!

Εδώ να τονίσουμε ότι καθώς ο λόγος χρέος/ΑΕΠ αυξάνεται διαρκώς, αυτό υποδηλώνει ότι το κρατικό χρέος των ΗΠΑ αυξάνεται γρηγορότερα και με ιλιγγιώδεις ρυθμούς σε σχέση με την «αύξηση» του ΑΕΠ.

Για παράδειγμα το καθαρό χρέος ανερχόταν σε 5,8 τρις δολάρια το 2008 και το ΑΕΠ σε 14,75 τρις δολάρια. Το 2015 το χρέος είχε αυξηθεί στα 13,1 τρις δολάρια ή + 7,3 τρις δολάρια, ενώ το ΑΕΠ είχε αυξηθεί στα 17,9 τρις δολάρια ή + 3,15 τρις δολάρια!

Το χρέος αυξήθηκε +232% σε σχέση με το ΑΕΠ ή πιο απλά για κάθε 1 δολάριο δανεισμού, το ΑΕΠ αυξήθηκε λιγότερο από 1 δολάρια, αυξήθηκε κατά 0,44 σεντς !

Στον δεύτερο πίνακα παρατηρεί κανείς ότι η καθαρή επενδυτική θέση των ΗΠΑ ανέρχεται στο ποσό των  – 10,99 τρις δολαρίων !

11 ΤΡΙΣ δολ «χρωστούν» στην πραγματικότητα οι ΗΠΑ ως χώρα αν θεωρήσει κανείς το κράτος, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες της ως ένα σύνολο και εξετάζοντας τη διαφορά μεταξύ assets και υποχρεώσεών του συγκεκριμένου συνόλου !

Ας δούμε όμως και στοιχεία, πίνακες με διάφορα στοιχεία:

 

 

 

 

Εδώ βλέπουμε ότι το χρέος των νοικοκυριών (και των μη κερδοσκοπικών οργανισμών) ανεβαίνει διαρκώς ως ποσοστό του ΑΕΠ στις ΗΠΑ και από το μόλις 7,5% του ΑΕΠ τη δεκαετία του ’50 ανήλθε στο περίπου 20% σήμερα.

 

 

 

Ο δανεισμός για αγορά αυτοκινήτων (και συναφών) ανήλθε από το 0,5% του ΑΕΠ στο 5,5% του ΑΕΠ τις τελευταίες δεκαετίες.

10 φορές πάνω !

Προσοχή τα ποσά ΔΕΝ είναι σε δις ή σε τρις αλλά ως ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΑΕΠ !! 10 φορές σχεδόν πάνω!!

Ας παραθέσω όμως και το ποσό των δανείων για αγορά αυτοκινήτων, απλά για να το δείτε:

 

 

 

Από μηδενικά σχεδόν επίπεδα ως και τη δεκαετία του ’80, μετά ξεκίνησε η εκτόξευση και έχουν φθάσει τα 1,2 ΤΡΙΣ δολάρια. 10 φορές πάνω ως ποσοστό και 1,2 τρις δολάρια ως ποσό! 1,2 τρις δολάρια σε δάνεια (προς αποπληρωμή) για αυτοκίνητα ! 1,2 ΤΡΙΣ ! Εξωφρενικά μεγέθη !

Όμως ας συνεχίσουμε:

 

 

 

Εδώ βλέπουμε από τα επίσημα στοιχεία και πάλι ότι όντως το χρέος των ΗΠΑ από τα επίπεδα του 30% του ΑΕΠ πριν το 1980 εκτοξεύτηκε και συνεχίζεται η ιλιγγιώδης αύξησή του πλησιάζοντας πια κοντά στο 107%.

Στους επόμενους 2 πίνακες θα δούμε το φοιτητικό χρέος και την εξέλιξή του (στοιχεία υπάρχουν από το 2006 και έπειτα στη συγκεκριμένη βάση δεδομένων):