(το σημερινό άρθρο θα επικεντρωθεί σε έναν από τους γνωστότερους μύθους που κυριαρχούν σχετικά με το ΔΝΤ.

Καλή ανάγνωση!)

Ο μύθος ότι η Ελλάδα θα είχε μηδαμινή ύφεση εάν οι ελληνικές κυβερνήσεις είχαν την «ιδιοκτησία» του προγράμματος, είναι ίσως ένας από τους πιο διαδεδομένους και μάλιστα είναι ο μύθος που έχει διαποτίσει το μυαλό και σοβαρών –υποτίθεται- αναλυτών. Συνίσταται στην άποψη ότι αν οι εκάστοτε κυβερνήσεις από την αρχή της κρίσης έως σήμερα εφάρμοζαν απαρέγκλιτα τις «μεταρρυθμίσεις» και δεν παρέκκλιναν από τα συμφωνηθέντα ή δεν καθυστερούσαν, η Ελλάδα θα είχε ξεφύγει από την ύφεση σε χρόνο μηδέν και με συνολικό ποσοστό -5% ή -7%!

Πρόκειται για απίστευτη υπερβολή.

Οποιοσδήποτε σοβαρός μελετητής ή γνώστης μακροοικονομίας, θα ΓΕΛΟΥΣΕ και μόνο στην υπόνοια ότι η ύφεση στην Ελλάδα θα ήταν τόσο μικρή και ότι με ένα μαγικό τρόπο τα προβλήματα ισοζυγίων (δημοσιονομικό και Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών) θα επιλύονταν άμεσα.

Αυτό επίσης ΔΕΝ το λέει ή το γράφει το orthologikos.gr, το υποστηρίζει πια και το ΙΔΙΟ το ΔΝΤ ή στελέχη του δημοσίως ή σε γραπτά τους!!!

Γιατί όμως η ελληνική οικονομία θα αντιμετώπιζε υψηλή ύφεση άνω του -23-24% ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ του μίγματος πολιτικής ή των μεταρρυθμίσεων που θα εφαρμόζονταν και ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ του ποιος θα κυβερνούσε ? Ποιες είναι οι αιτίες ?

Ας ξεκινήσουμε από τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας ΠΡΙΝ μπει σε μνημόνιο και ιδιαίτερα τα 2 βασικότερα δεδομένα, το δημοσιονομικό ισοζύγιο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, των οποίων η αρνητική μεταβολή άλλωστε και προκάλεσε την κρίση και την αναπόφευκτη χρεοκοπία της χώρας :

Τόσο το δημοσιονομικό όσο και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κυμαίνονταν σε «τρελά» αρνητικά επίπεδα (για λόγους που έχουμε εξηγήσει στο παρελθόν, αλλά θα εξηγήσουμε και στο μέλλον με αναλυτικό άρθρο) και μάλιστα ανέρχονταν στα επίπεδα του -12 με -15%.

Ένα αρνητικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα της τάξης του -15,2% δεν επιλύεται με μια απλή «υφεσούλα», όπως επίσης και ένα αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών του ίδιου ή αντίστοιχου μεγέθους!

Συνιστά παραλογισμό ο ανωτέρω ισχυρισμός. Ας εξηγήσουμε τους λόγους.

Το ΑΕΠ μιας χώρας μπορεί να εκφραστεί με την ακόλουθη ταυτότητα

Y = C + I + G + (X-M)

Όπου

Y = ΑΕΠ

C = Κατανάλωση

Ι = Επενδύσεις

G = Δαπάνες δημοσίου

Χ = Εξαγωγές

Μ = Εισαγωγές

και η διαφορά Χ – Μ = net exports = «καθαρές εξαγωγές»

Από τα ανωτέρω, ένας «μπακάλης» θα μπορούσε να θεωρήσει ότι με δεδομένο ότι το κράτος «έμπαινε» μέσα κατά -15,2% του ΑΕΠ, τότε για να ισορροπήσει τα έσοδα/έξοδά του, θα έπρεπε να μειώσει τις δαπάνες του ή να αυξήσει τους φόρους κατά 15,2% και συνεπώς να μειωθεί το ΑΕΠ κατά -15,2%, ceteris paribus.

Αυτή είναι μια απλοϊκή ερμηνεία και εδώ θεωρούμε δεδομένο ότι η μείωση των κρατικών δαπανών ή και η αύξηση των φόρων ΔΕΝ επηρεάζουν τους άλλους παράγοντες της ταυτότητας, κάτι το οποίο δεν στέκει, όπως θα δείτε παρακάτω.

Αλλά και με μια πρώτη, απλοϊκή ματιά, τη ματιά του «μπακάλη», η ύφεση στην Ελλάδα θα ήταν τουλάχιστον -15,2% με το ΚΑΛΗΜΕΡΑ. Όμως ας δούμε και την έννοια του fiscal multiplier ή αλλιώς του πολλαπλασιαστή των κρατικών δαπανών (κάτι στο οποίο έπεσε ΤΡΑΓΙΚΑ ΈΞΩ το ΔΝΤ στο 1^ο πρόγραμμα).

Η κατανάλωση εξαρτάται από το διαθέσιμο εισόδημα και από τη ροπή προς κατανάλωση σε σχέση με αυτό. Το διαθέσιμο εισόδημα εξαρτάται από τους φόρους. Επίσης οι δαπάνες του δημοσίου εξαρτώνται από τη δυνατότητα του κράτους να ξοδεύει όπως επίσης και από το αν έχει έσοδα από φόρους. Αλλά και η ιδιωτική επένδυση εξαρτάται από την αποδοτικότητα του κεφαλαίου που είναι άμεσα συνυφασμένη τόσο με τη φορολόγηση των κερδών όσο και με το γενικότερο οικονομικό κλίμα.

Συνεπώς από την ανωτέρω εξίσωση

Y = C + I + G + (X-M)

Παρατηρούμε ότι ΌΤΑΝ μια οικονομία εισέρχεται σε ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ύφεση λόγω της επιθυμίας του κράτους να μειώσει τα ελλείμματά του, τότε οι δυνατότητες να αποφευχθεί η ύφεση είναι σχεδόν μηδενικές, καθώς το

C, η κατανάλωση πέφτει γιατί το διαθέσιμο εισόδημα (όπου διαθέσιμο εισόδημα είναι το ΜΕΤΑ φόρων εισόδημα, καθώς αυτό απομένει στη «τσέπη» είτε για να καταναλωθεί είτε για να αποταμιευτεί) πέφτει καθώς αυξάνονται οι φόροι (t) στην προσπάθεια του κράτους να μειώσει το έλλειμμα, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ΚΑΙ η ροπή προς κατανάλωση, καθώς τα άτομα λόγω φόβου για το μέλλον περιορίζουν ΑΥΤΟΜΑΤΑ την κατανάλωση.

Συνεπώς το C πέφτει και μάλιστα ραγδαία.

Το Ι, η ιδιωτική επένδυση, πέφτει και αυτή καθώς επηρεάζεται τόσο από την αύξηση της φορολογίας (t) του κράτους που προσπαθεί να μειώσει το έλλειμμά του με αποτέλεσμα ο υποψήφιος επενδυτής να αναπροσαρμόζει χαμηλότερα τις προσδοκώμενες αποδόσεις από τη σκοπούμενη επένδυση (τα μετά φόρων κέρδη της επένδυσης θα είναι χαμηλότερα) όσο και από το γεγονός ότι η «σύσφιξη» του κράτους και οι οικονομικές δυσκολίες επηρεάζουν το γενικότερο οικονομικό κλίμα και τη διάθεση για επενδύσεις με ΑΜΕΣΟ αποτέλεσμα την πτώση των επενδύσεων (στην Ελλάδα συνετέλεσε και άλλος παράγοντας, θα αναφερθεί στη συνέχεια).

Άρα και το Ι επηρεάστηκε δυσμενώς και μάλιστα σε αρκετά υψηλό βαθμό.

Το G, δηλαδή οι δημόσιες δαπάνες βίωσε μια δραματική μείωση, καθώς τα ελλείμματα του δημοσίου έπρεπε να κοπούν «μαχαίρι» και το δημόσιο αναγκάστηκε να «σβήσει» κάθε επενδυτική του δαπάνη ή και διάφορες δαπάνες που συνέβαλαν στο να «κινηθεί» η οικονομία.

Συνεπώς και το G επηρεάστηκε και έπεσε κατακόρυφα.

Η διαφορά Χ-Μ, δηλαδή οι «καθαρές εξαγωγές» επηρεάζουν προς τη θετική κατεύθυνση το ΑΕΠ, καθώς μειώνονται οι εισαγωγές και πέφτει άμεσα το Μ, αλλά το γεγονός ότι γενικά οι εισαγωγές και οι εξαγωγές της Ελλάδας συνιστούν μικρό ποσοστό ως προς το ΑΕΠ, η μείωση της συγκεκριμένης διαφοράς δεν μπορεί να αναιρέσει την πίεση που ασκούν οι 3 άλλοι παράγοντες.

Το Χ-Μ επηρεάζει θετικά το ΑΕΠ σε σχέση με τις άλλες 3 παραμέτρους.

Συνεπώς το ΑΕΠ της χώρας υπό πίεση, θα μειωθεί ΑΥΤΟΜΑΤΩΣ την ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ που το κράτος θα ξεκινήσει να σφίγγει το ζωνάρι. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΤΙΓΜΗ.

Ισχύει ΠΑΝΤΟΥ και πάντοτε. Αποτελεί ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ της μακροοικονομίας, ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ελλάδας που η δημοσιονομική συστολή που έπρεπε να εφαρμοστεί για να επιλυθεί το πρόβλημα του -15,2% ελλείμματος ήταν τερατωδών διαστάσεων.

Η ύφεση στην Ελλάδα θα ήταν ΤΕΡΑΤΩΔΩΝ διαστάσεων όπως έδειχναν ΟΛΑ τα ορθολογικά οικονομικά μοντέλα, όπως και ΉΤΑΝ ΤΕΛΙΚΑ. Η πραγματικότητα επιβεβαίωσε ότι οι βασικοί κανόνες της μακροοικονομίας λειτουργούν και μάλιστα λειτουργούν πολλαπλασιαστικά. Με απλά λόγια η μείωση των κρατικών δαπανών από το ελληνικό δημόσιο με τη ταυτόχρονη αύξηση των φόρων με στόχο την αύξηση των εσόδων του, λειτούργησε πολλαπλασιαστικά και επέτεινε το ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ με ΑΥΤΟΜΑΤΟ τρόπο.

Αυτό συμβαίνει ΠΑΝΤΑ σε ΟΛΕΣ τις οικονομίες όταν τίθεται σε λειτουργία ο μηχανισμός δημοσιονομικής εξισορρόπησης ενώ στην Ελλάδα η τεράστια προσπάθεια που απαιτούνταν (με ελλείμματα δημοσιονομικά και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να βρίσκονται σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα) ήταν ΒΕΒΑΙΟ, επαναλαμβάνω ΒΕΒΑΙΟ ότι θα οδηγούσε σε μείωση του ΑΕΠ σε επίπεδα άνω του -23% - 24% του ΑΕΠ.

ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΤΟ ΔΝΤ να κυβερνούσε, ΑΚΟΜΗ και όλες οι μεταρρυθμίσεις να εφαρμόζονταν από την επόμενη ημέρα, η λειτουργία του πολλαπλασιαστή και ο τρόπος που γίνεται η εξισορρόπηση, θα οδηγούσε ΣΙΓΟΥΡΑ σε ύφεση τεραστίων διαστάσεων στην Ελλάδα, όπως ακριβώς και έγινε.

Αυτό ΔΕΝ το ισχυρίζεται το www.orthologikos.gr, αλλά στηρίζεται σε ΚΛΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ και έχει συμβεί σε ΟΛΕΣ τις χώρες που περιήλθαν σε αντίστοιχη κατάσταση. Ταυτόχρονα το ΙΔΙΟ το ΔΝΤ ή στελέχη του το έχουν παραδεχτεί όπως ο Olivier Blanchard, πρώην ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ οικονομολόγος του ΔΝΤ, προσφάτως

Blanchard (πρ. στέλεχος ΔΝΤ): Από το 2010 γνωρίζαμε ότι το ελληνικό πρόγραμμα δεν... βγαίνει

15/02/2017

Πέρασαν 7 χρόνια ελληνικής κρίσης και ακόμη δεν υπάρχει ρεαλιστικό σχέδιο

Με ένα καυστικό tweet ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Olivier Blanchard, υπενθυμίζει σε όλους τους εμπλεκόμενους στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης ότι δεν μπορούν να παρουσιάσουν ένα ρεαλιστικό σχέδιο δράσης προκειμένου η Ελλάδα να εξέλθει της κρίσης.Ο Blanchard, υπενθυμίζει μάλιστα με μια φωτογραφία παρουσίασής του το 2010, ότι το σχεδιαζόμενο τότε πρώτο ελληνικό πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί, ακόμη και αν οι ελληνικές κυβερνήσεις παρέμεναν πιστές σε αυτό.

Ο πλέον ερευνητής του Peterson Institute έχει μάλιστα "μαρκάρει" τα σημεία της παρουσίασής του, στα οποία ανέφερε από τότε ότι δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενάντια στην αρνητική συμβολή του δημόσιου τομέα.

ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ? ΑΔΥΝΑΤΟ ? ΤΡΑΓΙΚΟ ?

Όπως το θέτει ο ίδιος ο Blancard :

… ότι το σχεδιαζόμενο τότε πρώτο ελληνικό πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί, ακόμη και αν οι ελληνικές κυβερνήσεις παρέμεναν πιστές σε αυτό….

,…στα οποία ανέφερε από τότε ότι δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη ενάντια στην αρνητική συμβολή του δημόσιου τομέα. …..

Το παραδέχτηκε και η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ !!!

IMF – Greece’s program: Lagarde admits “Mistakes in Fiscal Multipliers”, no consideration of Human Factor & Elections

For one more time, the International Monetary Fund admitted that it has made mistakes in its program for Greece. This time the mistakes admission came by the Managing Director of the Fund, Christine Lagarde. “We have acknowledged one mistake, which had to do with the fiscal multipliers,” Lagarde told Bloomberg Markets in an interview made public on Monday.

Η ίδια παραδοχή υπήρχε σε ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ανάλυση του ΔΝΤ ήδη από το 2012 (το πρώτο πρόγραμμα χρονολογείται από το 2010)

Δηλαδή υπολόγιζαν fiscal multiplier περί το 0,5 (δηλαδή για 1% μείωση των κρατικών δαπανών, η ύφεση στην οικονομία θα ανερχόταν σε 0,5%), αλλά τελικά τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πραγματικότητα σε πλήθος χωρών δείχνει ότι ανέρχεται μεταξύ 0,9 και 1,7 (δηλαδή η ύφεση στην Ελλάδα θα ήταν μεταξύ -13,7% ή και 25,8% με βάση τα ανώτερα και κατώτερα όρια και μάλλον θα πλησίαζε το -23-24% λόγω της υψηλής συμμετοχής του κράτους στο ΑΕΠ, της δυσκολίας προσαρμογής, των τεραστίων ελλειμμάτων, του αυτόματου παγώματος των επενδύσεων, του φόβου χρεοκοπίας κτλ.).

Οι ανωτέρω σελίδες προέρχονται από το ΙΔΙΟ το ΔΝΤ.

Σήμερα κατανοήσατε ότι ακόμη και το ΔΝΤ να ήταν κυβέρνηση της Ελλάδας από την αρχή της κρίσης, αυτό λίγο θα άλλαζε την πορεία της κρίσης. Η ύφεση θα ήταν ΑΚΡΙΒΩΣ (έστω λίγοοοο μικρότερη) η ίδια με αυτή που βιώσαμε τελικά. Αυτό προκύπτει μέσα από τη βασική θεωρία περί μακροοικονομίας, από τα πραγματικά στοιχεία αλλά και από το ΙΔΙΟ το ΔΝΤ που παραδέχεται τα λάθη του.

Ας το πούμε και πιο απλά, η Ελλάδα τη δραματική πτώση του ΑΕΠ και την ύφεση για να επιλύσει τα προβλήματά της (ελλείμματα, δημοσιονομικό και ΙΤΣ) δεν την απέφευγε. ‘Ηταν φύσει αδύνατον να αποφευχθεί κάτι τέτοιο!

Ευχαριστώ για την ανάγνωση!